Wywary, gnojówki, wyciągi – naturalne nawożenie i ochrona roślin cz.1

Jak ekologicznie chronić i nawozić warzywnik.

Staram się mój warzywnik uprawiać jak najekologiczniej. Zgromadziłam więc (pomogła mi w tym koleżanka Ula, której w tym miejscu składam podziękowania) sporą ilość różnego rodzaju przepisów na naturalne środki ochrony roślin, oraz organicznego nawożenia.

Myślę, że warte są upowszechniania. Zapewne wiele z nich jest Wam znane, ale cóż szkodzi spisać je dla pamięci 🙂

Ponieważ jest tego sporo temat będzie miał 3 części. Dziś pierwsza z nich.

Zacznę od ogólnych zasad.

Gnojówki roślinne czyli fermentowane wyciągi

Wyciągi z roślin poddane fermentacji używa się w uprawach ekologicznych zarówno do nawożenia jak i do ochrony roślin przed szkodnikami i chorobami.

Zasada robienia gnojówek roślinnych jest podobna dla wszystkich.

Zbieramy rośliny do ceramicznego lub plastikowego pojemnika –  10l pojemnik zapełniamy 2/3 zielem (nie należy używać pojemników metalowych) zalewamy wodą i odstawiamy do fermentacji. Przynajmniej raz dziennie mieszamy by uzyskać odpowiednie natlenienie. Okres fermentacji wynosi od 1-4 tygodni. Gnojówki roślinne mają zapach obornika, najbardziej śmierdzą gnojówki z pokrzyw i czarnego bzu.

Gnojówki roślinne przydatne do regeneracji gleby (np. po budowie domu, lub powodzi) :

Dziki bez czarny
Mniszek lekarski
Pokrzywa
Skrzyp
Żywokost

Gnojówki roślinne do wspomagania nawożenia
Pokrzywa -pokrzywy zbierać do momentu kwitnienia, można używać przez cały sezon wegetacyjny po rozcieńczeniu 1;10 – warzywa, zioła, kwiaty, byliny, drzewa i krzewy owocowe, róże i trawnik nie stosować do cebuli, czosnku, fasoli i grochu
Dziki bez czarny -najlepiej zbierać maj-czerwiec, po rozcieńczeniu 1;10 podlewamy warzywa, kwiaty, drzewa i krzewy owocowe, trawnik.

Glistnik jaskółcze ziele– zbierać maj-czerwiec, przed kwitnięciem, czas fermentacji 2-4 tygodni. Do podlewania rozcieńczyć 1:10, byliny, krzewy i drzewa owocowe i ozdobne.
Ogórecznik lekarski – zbierać maj-sierpień (całe rośliny z korzeniami), fermentuje 2-4 tygodni, używać rozcieńczoną 1:10 do kwiaty, zioła szczególnie pomidory zawiera bowiem azot oraz potas.
Żywokost– zbieramy w maju-lipca, na gnojówkę nadają się wszystkie gatunki żywokostu, nawet te uprawiane w ogrodach, fermentuje 2-4 tygodni. Rozcieńczonym 1:5 podlewać pomidory, paprykę, bakłażany, okrę, kwiaty.
Mniszek lekarski bez kwiatów – byliny, warzywa, zioła, róże.
Mniszek lekarski z kwiatami i korzeniami – agrest, truskawki, borówka amerykańska, rośliny kwasolubne (do podlewania roślin kwasolubnych lepiej użyć deszczówki do zrobienia gnojówki).

Gnojówka ze skoszonej trawy niepełne wiadro skoszonej trawy zalać wodą do pełna i odstawić na 7-10 dni (mieszać od czasu do czasu). Rozcieńczyć w stosunku 1,5 : 10, polewać iglaki i inne kwasolubne.

zwalczanie chorób wirusowych, bakteryjnych i grzybowych:
Dziki bez czarny – wzmacnia odporność roślin na choroby
Cebula – choroby grzybowe poziomek i truskawek
Czosnek – choroby grzybowe buraków, malin, pomidorów, róż, drzew i krzewów owocowych
Cebula z czosnkiem – choroby grzybowe buraków, pomidorów, poziomek i truskawek
Glistnik jaskółcze ziele – szara pleśń tulipanów
Piołun – rdza wejmutkowo-porzeczkowa

zwalczanie i odstraszanie szkodników:
Czosnek – połyśnica marchwianka
Dziki bez czarny – krety, nornice
Glistnik jaskółcze ziele – bielinek kapustnik, muchy
Paproć orlica pospolita – mszyce, ślimaki
Paproć narecznica samcza – bawełnica korówka, miseczniki

Pokrzywa z wrotyczem – nasionnica trześniówka, owocówka jabłkóweczka, przędziorki
Roszponka warzywna – drutowce, ślimaki
Skrzyp – miseczniki, mszyce, przędziorki, tarczniki (młoda, fermentująca gnojówka)
Żywokost – mszyce, zwłaszcza na bobie, kapuście, marchwi.

UWAGA paprocie są roślinami trującymi i tę cechę zachowują również sporządzone z nich preparaty, trzymać w miejscu niedostępnym dla dzieci

Z moich doświadczeń:

Grzybobójcza gnojówka z czosnku i cebuli.

Naturalne preparaty grzybobójcze działają dość łagodnie. Najmocniejszymi z tych które stosowałam wydają się być preparaty fermentowane sporządzone z czosnku i cebuli.

Do sporządzenia takiego specyfiku można użyć zarówno roślin świeżych, dopiero zebranych, jak i z przechowywanych.

Surowcem wykorzystywanym do sporządzenia takiej gnojówki są zarówno bulwy i łodygi, jak i łuski.

Główkę czosnku i 2 duże cebule (razem ok. 500g) rozgniatamy lub blendujemy razem z łuskami i szczypiorem (jeśli używamy świeżego surowca). Tak przygotowaną pulpę zalewamy 10l deszczówki. Odstawiamy w naczyniu (kamionkowym, lub plastikowym)w ciepłe miejsce, zapewniając specyfikowi odpowiednie napowietrzenie – mieszamy w wiaderku co jakiś czas ( doskonale do tego celu nadaje się akwarystyczna pompka, nie zapomni o mieszaniu)

By specyfik nabrał mocy trzeba uzbroić się w cierpliwość – trwa to ok. 2 tygodni. Gdy płyn przestanie się pienić można zacząć go używać.

Używamy do oprysku prewencyjnego w rozcieńczeniu 1:10

Specyfik o podobnym spektrum działania uzyskamy przygotowując go z samych łusek czosnku i cebuli w połączeniu z liśćmi czarnej porzeczki i kozłka lekarskiego.

Ok. 50-100g łusek z cebuli i czosnku razem z dwoma łyżkami suszu z kozłka lekarskiego i kilkunastoma liśćmi czarnej porzeczki, zalewamy 2 litrami deszczówki. Odstawiamy na tydzień czasu, nie zapominając o mieszaniu.

Rozcieńczamy 1:10

Bardzo skuteczny do zwalczania roztoczy i chorób grzybowych na ziemniakach i pomidorach.

 

Wywary

Wszystkie wywary przygotowuje się w następujący sposób – rośliny na wywar rozdrabniamy, zalewamy wodą i moczymy 24 godz, po czym gotujemy na małym ogniu 15-30 min. Ostudzony wywar przecedzamy i jest gotowy. Wywary nie są trwałe i należy zużyć je od razu do opryskiwania lub podlewania roślin. Rozcieńcza się je 1:5, 1:10 lub 1:20, wywaru z liści chrzanu i kwiatów rumianku nie rozcieńczamy.

 

Wywar z czosnku – 75g zgniecionych ząbków czosnku zalewamy 10 l wody i robimy wywar.  Rozcieńczonym 1:10 wywarem zwalczmy choroby grzybowe i bakteryjne, odstrasza też mszyce i inne owady.
Wywar z cebuli – 75g rozdrobnionej cebuli zalewamy 10l wody, zwalcza mszyce, choroby grzybowe, może też być nawozem dla cyklamenów perskich (0,5 kg cebulizalewamy 3l wody i gotujemy 45min pod przykryciem). zimnym wywarem podlewamy cyklameny 1 na 3 miesiące, słabe okazy 1 raz w miesiącu.
Wywar z rumianku – 1/5 szklanki suszonych kwiatów rumianku zalewamy 1l wody i zagotowujemy. Nie rozcieńczamy, stosujemy w celu wzmocnienia roślin przez cały okres wegetacji, co 2 tygodnie. Wywar z rumianku można stosować jako zaprawę nasienną, moczymy nasiona przez 30 min przed siewem.

Z moich doświadczeń:

Wrotycz na mszyce i choroby grzybowe.

Znacie wrotycz? Myślę, że większość osób kojarzy ten intensywnie pachnący po roztarciu w dłoniach chwast, który niektórzy dodają królikom do karmy by pozbyć się robacznicy.

Wrotycz jest dobry nie tylko na to.

Wywar z całych roślin wrotyczu pomoże pozbyć się mszyc z krzaków papryki, kopru czy buraków. Przygotowuje się go tak samo jak wszystkie inne wywary. Należy zużyć jak najszybciej po przestudzeniu.

Herbatka rumiankowa

Ja osobiście często pijam rumianek. Doskonale wpływa na przewód pokarmowy. Poza tym po prostu lubię smak rumianku.  Robię więc jedną szklankę dla siebie a jedną dla  parapetowców. Rumianek działa wzmacniająco i antyseptycznie, a ziemia nim podlewana ma mniejsze tendencje do grzybowych infekcji. Ogólnie wspomaga kondycje roślin zimujących na parapecie.